Aspartaam

Is aspartaam gevaarlijk?

Wat is aspartaam?
Aspartaam is een kunstmatige zoetstof die ongeveer 200 keer zo zoet is als suiker. Als je gewone suiker vervangt door aspartaam kun je levensmiddelen zoet maken zonder er veel calorieën aan toe te voegen. Het wordt vooral gebruikt in frisdranken, vruchtendranken, zuiveldrankjes, yoghurt soorten, toetjes, zoetjes, kauwgum en sauzen.

Onderzoek naar aspartaam
Aspartaam is samen met natriummonoglutamaat het meest controversiële E-nummer dat in onze voeding verwerkt wordt. Aan de ene kant van de controverse staat het grootste deel van de wetenschap, de meeste overheden en de levensmiddelenindustrie. Zij zijn van mening dat de stof 100% veilig is en dat dit door al het relevante wetenschappelijke onderzoek dat er is bevestigd wordt, onderzoek dat vaak gefinancierd is door de levensmiddelenindustrie. Andere onderzoeken die negatief oordelen over aspartaam wordt als onvoldoende wetenschappelijk beoordeeld en daarom niet meegenomen in het veiligheidsoordeel. Aan de ander kant staat een ondergeschikt deel van de wetenschap die wel degelijk gevaren ziet (en aantoont) en enkele landen zoals Canada, Venezuela en de Filippijnen die vinden dat er voldoende wetenschappelijk bewijs is dat aspartaam een gevaar is voor de volksgezondheid en hun beleid daarop aanpassen. Ook zijn er veel verontruste burgers die er van overtuigd zijn dat de gezondheidsklachten die ze hebben, veroorzaakt zijn door het gebruik van aspartaam. Ik ben niet in staat om hier inhoudelijk iets van te vinden (ik ben geen wetenschapper) maar ik vind er natuurlijk wel iets van. Hier een aantal opmerkelijke feiten die deze zaak wellicht in een ander daglicht plaatsen.

Feiten over aspartaam

• De zoetstof werd in 1965 bij toeval ontdekt door James Schlatter, die bij  Searle & Co, Illinois, Verenigde Staten, werkte. Hij deed onderzoek naar de ontwikkeling van een medicijn tegen maagzweren.
• Aspartaam is de meest onderzochte stof ter wereld.
• Het heeft ongeveer 20 jaar geduurd voordat aspartaam volledig werd toegestaan als additief door de Amerikaanse voedselwarenauroriteit FDA (Food and Drugs Administration).
• Donald Rumsfeld was in de periode (eind jaren 70, begin jaren 80) dat aspartaam door de FDA  voor het eerst deels werd goedgekeurd als additief, CEO van Searle & Co. Op internet circuleren veel verhalen dat er in dit proces onderzoeken vervalst zijn en dat er geld onder tafel is gegaan om de goedkeuring te verkrijgen.
• Donald Rumsfeld is vooral bekend geworden van de manier waarop hij de VN heeft overtuigd dat Saddam Hoessein beschikte over massa vernietigingswapens. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in een oorlog die tot de dag van vandaag nog steeds slachtoffers eist.
• Vaak wordt de toevoeging van aspartaam (of een andere kunstmatige zoetstof)  op een positieve manier vermeld op de verpakking van een levensmiddel door de woorden light, dieet of geen (minder) suiker. Hiermee wordt de suggestie gewekt dat consumenten een gezonde keuze maken.
• Het voedingscentrum beloont soms producenten die (een deel van) de suiker vervangen met aspartaam (of andere kunstmatige zoetstoffen zoals sucralose, saccharine en acesulfaam-k) met het groene vinkje van het ‘kies bewust’ logo dat staat voor gezondere voeding of een bewuste keuze.
• Op internet circuleren vele artikelen die waarschuwen voor de gezondheidsrisico’s die de stof met zich mee brengt. De manier waarop hel en verdoemenis gepredikt wordt over de gevaren van aspartaam doet menig orthodoxe predikant jaloers zijn.
• Er zijn over Aspartaam 93 niet erkende bijwerkingen beschreven.
• Er zijn veel mensen die gezondheidsklachten krijgen die toegeschreven worden aan aspartaam.
• Er zijn veel mensen die dagelijks grote hoeveelheden aspartaam binnenkrijgen en geen gezondheidsklachten hebben.
• De Europese voedselwarenautoriteit (EFSA) heeft recent na een hernieuwde discussie een uitgebreid onderzoek gedaan naar aspartaam. Hieruit is gebleken dat er geen gevaren voor de volksgezondheid zijn.
• De Franse voedselwarenautoriteit Anses is van mening, dat dit onderzoek niet objectief is geweest en dat de kritische onderzoeken over aspartaam niet serieus genomen zijn. Ze overweegt de regels voor aspartaam zelfstandig te veranderen (Italië overweegt dit ook).
• Meer dan 50% van de leden van de EFSA, die het onderzoek naar aspartaam hebben gedaan, hebben directe of indirecte banden met de levensmiddelenindustrie.
• Op de Filippijnen is aspartaam verboden, op scholen in Canada is aspartaam verboden en in Venezuela is aspartaam niet toegestaan in diverse frisdranken (Coca cola zero).
• Gelukkig zijn er tegenwoordig ook vele producten die verkocht worden waarop expliciet vermeld staat dat er geen kunstmatige smaak-, geur- en kleurstoffen in verwerkt zijn.
• Stevia is een natuurlijke zoetstof die sinds enkele jaren is toegestaan als additief in onze voeding. Gelukkig zijn er grote bedrijven die hun dranken zoeten met stevia zoals Coca-cola, die in Frankrijk Fanta met stevia op de markt brengt en Unilever, die sommige Ice tea’s met stevia zoet.

​Conclusie over aspartaam
Hoewel er wetenschappelijk geen noodzaak is om aspartaam uit het eetpatroon te weren, zijn er genoeg aanwijzingen om hier wel voorzichtig mee te zijn. Ik denk dat een deel van de Nederlandse bevolking er overgevoelig voor is (geworden) en het beter kan mijden. Ook is er nog te weinig bekend over de langere termijn effecten van de stof. Ik zelf gebruik geen aspartaam in mijn voeding. Vooral het idee dat Donald Rumsfeld er iets mee te maken heeft maakt mij achterdochtig. Ik eet liever suiker!